Chất béo chuyển hóa là gì? Tất cả điều bạn cần biết

"Chất béo chuyển hóa là gì và có tác hại gì với sức khỏe?" có lẽ là câu hỏi của rất nhiều người đối với loại chất béo này. Chất béo chuyển hóa xuất hiện chủ yếu trong các loại thức ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn,... và các loại bánh ngọt.

Hãy cùng đọc bài viết này để tìm hiểu cụ thể chất béo chuyển hóa là gì nhé! 

CHẤT BÉO CHUYỂN HÓA LÀ GÌ?

Không phải chất béo nào cũng có hại cho sức khỏe, có những loại chất béo lành mạnh từ bơ, các loại hạt,... rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên với câu hỏi: "Chất béo chuyển hóa là gì?" thì Gymstore xin trả lời đây là loại chất béo không tốt cho sức khỏe.

Chất béo chuyển hóa lại là một loại axit béo có hại được tìm thấy nhiều trong các loại thực phẩm chế biến sẵn, nếu con người thường xuyên tiếp nhận loại chất béo này thì sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch bởi cấu trúc hóa học của chất béo chuyển hóa có khả năng làm tăng LDL (một loại cholesterol có hại) và làm giảm lượng HDL (một cholesterol tốt).

Trên thực tế, vẫn có một lượng chất béo chuyển hóa nhỏ trong các thực phẩm làm từ sữa, thịt động vật.... Tuy nhiên, chất béo chuyển hóa tự nhiên không đáng lo ngại bằng chất béo chuyển hóa nhân tạo, tổng hợp hay công nghiệp.

Chúng được tạo nên bởi mỡ và dầu qua tinh chế. Chúng xuất hiện trong thực phẩm chế biến thông qua cách sử dụng dầu thực vật được hydro hóa hoặc hydro hóa một phần (chiên ngập dầu, nướng....).

TÁC HẠI CỦA CHẤT BÉO CHUYỂN HÓA VỚI SỨC KHỎE

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, chất béo chuyển hóa có khả năng làm tăng nồng độ cholesterol xấu và giảm nồng độ của cholesterol tốt trong cơ thể người sử dụng. Một tác hại chất béo chuyển hóa không thể phủ nhận chính là làm tăng nguy cơ phát bệnh tim mạch, đột quỵ.

Ngoài ra, tác hại chất béo chuyển hóa còn được đánh giá là tệ hơn cả chất béo bão hòa là vì bản thân nó có chứa rất ít các chất béo có lợi (HDL), khiến cho chất béo dư thừa không thể tự bài tiết ra ngoài cơ thể

Tình trạng dư thừa các chất béo có hại trong cơ thể lâu dài sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe; trong khi dư thừa chất béo bão hòa có thể gây ra vấn đề sức khỏe, làm tăng nguy cơ bệnh tiểu đường tuýp 2, gây dị ứng ở trẻ em...

Nên tiêu thụ bao nhiêu chất béo chuyển hóa mỗi ngày? 

Theo lời khuyên của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ thì lượng calo mỗi ngày của mỗi người đến từ chất béo chuyển hóa không nên nhiều hơn 1% tổng lượng calo. Do đó, nếu nạp khoảng 2.000 calo mỗi ngày thì chỉ nên ăn ít hơn 2g chất béo chuyển hóa mỗi ngày.

Lý tưởng nhất là không sử dụng chất béo chuyển hóa. 

CHẤT BÉO CHUYỂN HÓA CÓ TRONG THỰC PHẨM NÀO? 

Chất béo chuyển hóa có thể được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là các loại thực phẩm chiên rán và chế biến sẵn như bánh rán, bánh nướng, bánh quy, pizza đông lạnh, bánh quy giòn và bơ.

Chất béo chuyển hóa cũng xuất hiện một lượng nhỏ trong các sản phẩm từ sữa hay thịt động vật. Tuy nhiên, chất béo chuyển hóa có nguồn gốc từ thực phẩm tự nhiên vẫn tốt hơn nhiều so với chất béo chuyển hóa đã qua chế biến. 

Tổ chức Y tế thế giới đã đưa ra khuyến cáo, mỗi người không nên tiêu thụ quá 3g trans fat một ngày. Bạn có thể xác định số lượng Chất béo chuyển hóa bằng cách đọc bảng “Thông tin dinh dưỡng”.

Tuy nhiên, các sản phẩm có thể được liệt kê là "0 gram Trans Fat " nếu chúng chứa từ 0 gram đến dưới 0,5 gam chất béo chuyển hóa cho mỗi khẩu phần. 

Chất béo chuyển hóa cũng có thể được liệt kê dưới dạng "dầu hydro hóa một phần".  Mặc dù vậy, trên thực tế ở Việt Nam do chưa có quy định nào yêu cầu các nhà sản xuất phải ghi hàm lượng trans fat trên bao bì sản phẩm, do đó tình trạng phổ biến là các sản phẩm không ghi thông tin này trong thành phần dinh dưỡng.

Đây là thực trạng rất phổ biến và vì thế lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng là nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến sẵn, vì nếu bạn ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn thì nguy cơ tích tụ chất béo trans sẽ rất cao và điều này sẽ ảnh hưởng lâu dài đến sức khoẻ.

CÁCH HẠN CHẾ CHẤT BÉO CHUYỂN HÓA TRONG CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG

Bạn có thể hạn chế tác hại của chất béo chuyển hóa lên cơ thể bằng cách sử dụng các loại chất béo lành mạnh. Thường xuyên sử dụng các cây họ đậu, yến mạch hoặc các loại rau có lá xanh và các chất béo không bão hòa đơn có trong dầu ô liu... sẽ giúp sản xuất các chất chống oxy hóa và các chất chống viêm nhiễm, giảm tác hại của chất béo chuyển hóa lên cơ thể.

Do vậy, để tránh sử dụng phải chất béo chuyển hóa thì không có cách nào khác ngoài việc tự xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, tự nấu ăn, thêm nhiều trái cây, rau quả vào chế độ ăn hàng ngày thay vì những thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh.

Ngoài ra, khi lựa chọn thực phẩm thì cũng có thể loại bỏ sản phẩm có chứa chất béo chuyển hóa bằng cách đọc kỹ nhãn thực phẩm xem trên đó có các chất béo chuyển hóa hay không.

Chất béo chuyển hóa sẽ xuất hiện trong danh sách thành phần với cái tên như dầu thực vật hydro hóa một phần, hoặc dầu thực vật hydro hóa. 

Thay vì sử dụng chất béo chuyển hóa thì hãy sử dụng nhiều thực phẩm có chứa chất béo bão hòa đơn hoặc chất béo không bão hòa đa có trong các loại dầu thực vật như dầu hạt cải, dầu oliu, dầu mè, dầu hướng dương, dầu đậu nành,... hoặc các thực phẩm như bơ đậu phộng, hạt giống, các loại quả hạch, cá hồi, cá thu, cá trích...

Đặc biệt, để tránh cho cơ thể phải tiêu thụ chất béo chuyển hóa, mỗi người nên hạn chế sử dụng các thực phẩm chứa nhiều loại chất béo này như thức ăn nướng, đồ ăn vặt, đồ ăn chiên xào, thực phẩm bảo quản lâu trong tủ lạnh, bơ thực vật dạng rắn mà hãy dùng bơ thực vật lỏng hoặc dầu thực vật thay thế.

Thực hiện chế độ ăn uống nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm sữa ít chất béo, gia cầm, cá và các loại hạt. Cũng hạn chế thịt đỏ và thức ăn và đồ uống có đường.

Đối với các đối tượng trên 40 tuổi, có tiền sử người trong gia đinh mắc các bệnh tim mạch hoặc thường xuyên hút thuốc, căng thẳng trong cuộc sống, thường xuyên có các triệu chứng như hồi hộp, đánh trống ngực hoặc cảm giác hụt nhịp, mạch đập quá nhanh hoặc quá chậm khi nghỉ ngơi nên thực hiện khám tầm soát nguy cơ các bệnh về tim mạch 1 năm 1 lần.

KẾT LUẬN

Trên đây là những chia sẻ của Gymstore xung quanh câu hỏi: "Chất béo chuyển hóa là gì?" cũng như các tác hại của chất béo chuyển hóa và cách sử dụng chất béo trong chế độ ăn uống một cách hợp lý. Chúc bạn thành công!