10 dấu hiệu cho thấy bạn là người trao đổi chất nhanh. Nguyên nhân và cách khắc phục

Trao đổi chất nhanh có thể giúp bạn ăn nhiều hơn bình thường mà vẫn không tăng cân. Tuy nhiên với những người muốn tăng cân, điều này có thể gây ra một số bất lợi. Dưới đây là 10 dấu hiệu cho thấy bạn là người có trao đổi chất nhanh.

TRAO ĐỔI CHẤT NHANH LÀ GÌ?

Trao đổi chất là quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng cung cấp cho mọi hoạt động của cơ thể. Không có trao đổi chất, cơ thể sẽ như một cỗ máy không được truyền nhiên liệu và đương nhiên là không thể vận hành. Quá trình trao đổi chất có liên quan đến lượng calo bạn đốt cháy mỗi ngày.

Ngay cả khi bạn không làm gì, quá trình trao đổi chất và đốt cháy calo vẫn diễn ra liên tục. Trên thực tế, có tới 60 - 75% tổng năng lượng được tạo ra từ quá trình trao đổi chất dùng để duy trì những chức năng cơ bản nhất của cơ thể như thở, tim đập, tuần hoàn, lưu thông máu, sản xuất tế bào,… Nó được gọi là BMR (tỷ lệ trao đổi chất cơ bản) hoặc RMR (tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi).

Lượng calo dành cho các hoạt động hàng ngày (bao gồm cả việc tập thể dục và các hoạt động cơ bản không phải tập thể dục như đi lại, đứng lên ngồi xuống, bê đồ đạc,…) chỉ chiếm từ 10 - 20% tổng năng lượng.

Trao đổi chất nhanh là gì?

Nếu bạn là người có trao đổi chất nhanh, cơ thể bạn đốt cháy nhiều calo hơn những người có trao đổi chất chất bình thường hoặc trao đổi chất chậm, trong cùng một khoảng thời gian. Tức là bạn có thể ăn nhiều hơn bình thường mà cân nặng vẫn không tăng hoặc tăng rất ít.

Điều này nghe có vẻ tuyệt vời với những người muốn giảm cân và cũng là một trong những mục tiêu cần đạt được nếu bạn muốn giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, trao đổi chất nhanh có thể gây bất lợi với những người gầy muốn tăng cân.

10 DẤU HIỆU CHO THẤY BẠN LÀ NGƯỜI TRAO ĐỔI CHẤT NHANH

Khó tăng cân

Trao đổi chất nhanh đồng nghĩa với chỉ số BMR cao, tức là cho dù bạn chỉ nằm không, không làm gì cả, cơ thể vẫn tiêu hao một lượng lớn calo, thậm chí lượng calo đó còn nhiều hơn những người trao đổi chất chậm có tập thể dục.

Do đó, những người có tốc độ trao đổi chất nhanh thường khó tăng cân. Nếu muốn tăng cân, họ sẽ phải ăn thêm rất nhiều calo. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nếu bạn gầy, điều này không đồng nghĩa với việc quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra nhanh.

Khó duy trì cân nặng

Với những người trao đổi chất nhanh, việc tăng cân đã khó nhưng việc duy trì cân nặng bình thường còn khó hơn. Quá trình trao đổi chất nhanh thường sẽ đốt cháy chất béo dự trữ nếu bạn không ăn đủ lượng calo cần thiết. Điều này có thể dẫn đến sự sụt cân đáng kể và khiến bạn gặp nhiều khó khăn trong việc tăng thêm khối lượng cơ bắp trong phòng tập gym.

Tỷ lệ mỡ cơ thể thấp

Những người có tốc độ trao đổi chất nhanh thường sở hữu tỷ lệ mỡ cơ thể khá thấp. Lý do là bởi cơ thể đã nhanh chóng chuyển hóa thức ăn thành năng lượng rồi đốt cháy, không để chất béo có thời gian tích tụ và lưu trữ trên các bộ phận.

Ngược lại, những người có tốc độ trao đổi chất chậm thường dễ bị tích mỡ quanh hông và đùi.

Thường xuyên cảm thấy đói

Trao đổi chất nhanh sẽ biểu hiện qua việc bạn thường xuyên cảm thấy đói do cơ thể liên tục đốt cháy năng lượng. Bạn sẽ cần tăng tần suất ăn cũng như tăng khẩu phần ăn hàng ngày.

Nhịp tim nhanh

Tốc độ trao đổi chất nhanh có thể khiến tim bạn đập nhanh hơn khi thực hiện các hoạt động thường ngày và thậm chí cả trong lúc nghỉ ngơi.

Vì bạn dễ bị đói và ăn nhiều hơn nên hệ tiêu hóa cần làm việc tích cực hơn để xử lý lượng thức ăn đó. Điều này sẽ dẫn đến nhịp tim tăng cao hơn bình thường.

Ngoài ra, bạn còn có thể gặp thêm các triệu chứng như lo lắng, hồi hộp, bồn chồn chân tay, gián đoạn giấc ngủ.

Nhiệt độ cơ thể cao hơn

Trao đổi chất không chỉ liên quan đến việc đốt cháy calo, mà nó còn là cách cơ thể dữ trữ và sử dụng năng lượng từ thực phẩm, biến protein, chất béo, carbohydrate thành axit amin, axit béo và glucose, sau đó vận chuyển chúng đến tế bào.

Điều này có nghĩa là rất nhiều cơ quan trong cơ thể tham gia vào quá trình trao đổi chất. Trao đổi chất nhanh đồng nghĩa với việc các cơ quan này phải hoạt động nhiều hơn, từ đó khiến nhiệt độ cơ thể tăng lên, ngay cả khi bạn không làm gì.

Đi kèm với đó là việc đổ mồ hôi quá nhiều gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Đi vệ sinh thường xuyên

Đi vệ sinh thường xuyên (bao gồm cả đi nặng và đi nhẹ) cũng là một biểu hiện hay gặp ở những người có tốc độ trao đổi chất nhanh. Bởi khi thức ăn được phân hủy và chuyển hóa thành năng lượng càng nhanh thì càng có nhiều chất thải cặn bã được sinh ra.

Tuy nhiên có rất nhiều nguyên nhân khác khiến bạn thường xuyên đi vệ sinh như tiểu đường, hội chứng ruột kích thích,… Do đó nếu tần suất tăng cao một cách bất thường, bạn nên đi gặp bác sĩ để được kiểm tra kỹ càng hơn.

Mức năng lượng cao cả ngày

Sự trao đổi chất nhanh khiến bạn ăn nhiều hơn, thức ăn cũng được chuyển hóa hiệu quả thành năng lượng, do đó bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo, nhiều năng lượng và ngứa ngáy chân tay nếu phải ngồi một chỗ quá lâu. Đó là lý do tại sao đa số trẻ em thường rất hiếu động, có thể vui chơi, chạy nhảy cả ngày bởi đây là khoảng thời gian tốc độ trao đổi chất trong cơ thể đạt đỉnh điểm. Còn khi có tuổi, chúng ta có xu hướng ít vận động hơn.

Tuy nhiên, trao đổi chất cao có thể khiến bạn khó ngủ hơn vào ban đêm. Ngược lại, những người có tốc độ trao đổi chất chậm sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, uể oải và thiếu sức sống.

Chu kỳ kinh nguyệt không đều

Tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi của bạn có thể tăng lên trong quá trình rụng trứng. Điều này sẽ khiến chu kỳ kinh nguyệt đến sớm hoặc muộn hơn thông thường. Trao đổi chất nhanh cũng có thể làm thay đổi nội tiết tố và gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt của bạn.

NGUYÊN NHÂN CỦA TRAO ĐỔI CHẤT NHANH

Quá trình trao đổi chất trong cơ thể bạn nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu tố sau:

Gene di truyền

Gene di truyền thừa hưởng từ bố mẹ là một trong những nguyên nhân của việc trao đổi chất nhanh. Một số người có thể ăn nhiều hơn bình thường nhưng vẫn không hề tăng cân, mặc dù họ không thực hiện bất kỳ bài tập thể dục nào.

Trong khi đó, một số người gặp rất nhiều khó khăn trong việc kiểm soát cân nặng và dễ bị tăng cân. Đây là những người có tốc độ trao đổi chất kém, khiến chất dinh dưỡng không được chuyển hóa thành năng lượng mà tích tụ lại gây mỡ thừa.

Khối lượng cơ bắp

Những người có khối lượng cơ bắp lớn hơn thường có tốc độ trao đổi chất nhanh hơn. Lý do là bởi cơ nạc sử dụng nhiều năng lượng hơn mỡ, kể cả khi bạn không làm gì. Nghiên cứu cho thấy mỗi pound cơ bắp (~0.45kg) đốt cháy khoảng 6 calo/ngày, trong khi mỗi pound chất béo chỉ sử dụng 2 calo/ngày.

Hoạt động bất thường của tuyến giáp

Đối với một số người, quá trình trao đổi chất nhanh có thể là dấu hiệu của những căn bệnh nghiêm trọng hơn như hội chứng cường giáp.

Hội chứng cường giáp gây ra bởi tình trạng tăng tiết hormone tuyến giáp (triiodothyronine và thyroxin) quá mức. Các triệu chứng của cường giáp cũng bao gồm dễ sụt cân, tim đập nhanh, thường xuyên đổ mồ hồi, thân nhiệt cao hơn bình thường,…

Chế độ ăn uống

Caffeine là chất kích thích được sử dụng phổ biến nhất thế giới. Ngoài lợi ích mà ai cũng biết đó là tăng tỉnh táo, tập trung, giảm buồn ngủ, thì caffeine còn có một tác dụng nổi bật khác: Thúc đẩy trao đổi chất rất hiệu quả.

Những người thường xuyên tiêu thụ các thực phẩm giàu caffeine như cà phê, trà xanh, trà ô long, chocolate đen, cacao,… sẽ làm gia tăng quá trình trao đổi chất. Lượng caffeine càng cao thì tốc độ trao đổi chất diễn ra càng nhanh.

Nếu là người có trao đổi chất nhanh, bạn nên hạn chế sử dụng caffeine bởi nó có thể khiến nhịp tim gia tăng quá mức và suy giảm chất lượng giấc ngủ.

Ngoài ra, ăn các thực phẩm giàu protein và chất xơ cũng làm tăng quá trình trao đổi chất, bởi cơ thể cần nhiều năng lượng hơn để tiêu hóa protein và chất xơ, so với tinh bột hay chất béo . Mặc dù không mạnh bằng caffeine nhưng chúng lại tốt cho sức khỏe hơn caffeine.

Chế độ tập luyện

Những người thường xuyên tập thể dục thể thao, đặc biệt là những bài tập có cường độ cao ngắt quãng như HIIT, nâng tạ, chạy nước rút,… sẽ đốt cháy nhiều calo và gia tăng quá trình trao đổi chất mạnh mẽ hơn những bài tập cường độ thấp hoặc trung bình như đi bộ, yoga.

CẦN LÀM GÌ NẾU QUÁ TRÌNH TRAO ĐỔI CHẤT CỦA BẠN DIỄN RA QUÁ NHANH?

Như đã nói ở trên, trao đổi chất nhanh có thể có lợi hoặc có hại cho cơ thể của bạn. Với những người muốn giảm cân, trao đổi chất nhanh mang lại rất nhiều lợi ích. Nhưng với những người gầy, trao đổi chất nhanh sẽ gây bất lợi nếu họ muốn tăng cân.

Nếu bạn rơi vào trường hợp thứ 2 thì dưới đây là những gợi ý của Gymstore để kìm hãm lại tốc độ trao đổi chất không diễn ra quá nhanh.

- Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều caffeine như cà phê, trà, cacao,...

- Hạn chế các bài tập cường độ cao ngắt quãng như HIIT, nâng tạ, chạy nước rút,… Thay thế bằng các bài tập cường độ thấp hoặc trung bình như đi bộ, nhảy dây, yoga,…

- Ăn nhiều hơn vào bữa chính và hạn chế ăn vặt giữa các bữa chính.

- Không được giảm tốc độ trao đổi chất bằng cách nhịn ăn.

KẾT LUẬN:

Trao đổi chất nhanh là một điều tuyệt vời mà rất nhiều người đang cố gắng đạt được. Tuy nhiên, một số người có tốc độ trao đổi chất quá nhanh dẫn đến những bất tiện trong cuộc sống. Hy vọng bài viết trên có ích với bạn!