Uống thuốc tăng cân có tốt không? Tác dụng phụ của thuốc tăng cân

Nhiều người gầy tìm đến các loại thuốc tăng cân với mong muốn nhanh chóng cải thiện cân nặng và vóc dáng của mình mà không phải tốn quá nhiều công sức. Câu hỏi đặt ra là “Uống thuốc tăng có tốt không?” bởi hầu hết các loại thuốc tăng cân trên thị trường hiện nay không được kiểm soát chất lượng bởi các cơ quan có thẩm quyền.

Dưới đây là những sự thật về thuốc tăng cân có thể bạn chưa biết.

THUỐC TĂNG CÂN LÀ GÌ?

Trong khi rất nhiều người đang nỗ lực ăn kiêng, tập thể dục để giảm cân thì ngược lại, cũng không ít người phải vật lộn với cân nặng quá thấp của mình. Một số người gần như không có cảm giác thèm ăn, không muốn ăn dẫn đến lượng calo nạp vào cơ thể mỗi ngày là quá ít. Một số người thì do cơ địa hấp thụ kém nên mặc dù đã cố gắng ăn rất nhiều nhưng cân nặng vẫn không tăng là bao.

Với mong muốn tăng cân nhanh chóng mà không phải tốn quá nhiều công sức, nhiều người đã tìm đến các loại thuốc tăng cân. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc tăng cân khác nhau, thường được quảng cáo với công dụng kích thích thèm ăn, gia tăng cảm giác ngon miệng, tăng hấp thu, giúp tăng cân nhanh chỉ sau 1 - 2 tháng, thậm chí là vài tuần, thành phần an toàn, lành tính, không gây tích nước, béo giả, không gây sụt cân sau khi ngưng sử dụng.

Ngoài ra theo lời người bán, một số loại thuốc tăng cân còn mang lại nhiều lợi ích khác như: tăng sức đề kháng, đào thải độc tố khỏi cơ thể, cải thiện làn da, không gây tích mỡ mà trái lại còn giúp tăng cơ nạc, lưu thông khí huyết, bổ khí kiện tỳ,…

Giá thành của các loại thuốc tăng cân thì vô vàn, có thể dao động từ vài trăm nghìn cho đến vài triệu đồng.

Vậy các loại thuốc tăng cân đó có thực sự hiệu quả? Chúng có gây hại gì cho sức khỏe của bạn không?

CÁC LOẠI THUỐC TĂNG CÂN PHỔ BIẾN VÀ RỦI RO CỦA CHÚNG

Có rất nhiều sản phẩm thuốc tăng cân khác nhau nhưng nếu dựa vào bảng thành phần, chúng thường được chia thành 3 loại đó là thuốc tăng cân đông y, thuốc tăng cân tây y và thuốc tăng cân kết hợp cả đông và tây y.

Thuốc tăng cân tây y

Thuốc tăng cân tây y thường có thành phần chính là hóa chất được tổng hợp trong phòng thí nghiệm. Chúng có thể là vi nấm, vitamin, khoáng chất, axit amin, các hoạt chất tác động đến hormone thèm ăn,… Về cơ bản, những thành phần trên có thể coi là an toàn với sức khỏe nếu được điều chế bằng công nghệ hiện đại, sản xuất trong cơ sở đạt chuẩn GMP và sử dụng với liều lượng thích hợp.

Tuy nhiên, nếu chỉ chứa những thành phần đó thì tác dụng tăng cân sẽ là rất chậm, thậm chí không rõ ràng và thường yêu cầu bạn phải sử dụng trong thời gian dài. Do đó, nhiều loại thuốc gắn nhãn “tăng cân cấp tốc” đã cho thêm những thành phần không an toàn như Corticoid, Cyproheptadine,…

Chúng có thể khiến cân nặng của bạn tăng lên nhanh chóng nhưng thực chất đó chỉ là hiện tượng béo giả do tích nước cơ thể. Chỉ cần ngưng sử dụng là cân nặng của bạn sẽ sụt giảm nhanh chóng. Nhưng nguy hiểm hơn, những sản phẩm này có thể để lại nhiều tác dụng phụ cho sức khỏe như: phù nề, rối loạn tiêu hóa, suy nhược cơ thể, suy gan, suy thận,… thậm chí là tử vong.

Thuốc tăng cân đông y

Thuốc tăng cân đông y (thuốc Nam, thuốc Bắc, thuốc gia truyền) thường được ưa chuộng hơn thuốc tăng cân tây y bởi nhiều người nghĩ rằng chúng được làm từ các loại thảo dược nên độ an toàn, lành tính sẽ cao hơn. Thuốc tăng cân đông y thường được bán dưới dạng nguyên liệu thô, mua về phải sắc lên mới uống được, hoặc được bào chế dưới dạng viên vo tròn có thể ăn luôn.

Các thành phần phổ biến trong thuốc tăng cân đông y có thể kể đến như: tam thất, mật ong, nhân sâm, hạt sen, đinh lăng, sơn tra, bạch truật, mã đề,… Ngoài ra tùy từng sản phẩm sẽ có thêm rất nhiều các thảo dược khác nhau.

Các thảo dược trên đều là những vị thuốc quý trong đông y. Chúng có thể giúp bổ khí kiện tỳ, giảm mệt mỏi, suy nhược cơ thể, giúp bạn ăn ngon ngủ ngon và hấp thụ tốt hơn. Tuy nhiên vì là thảo dược nên thuốc tăng cân đông y cần phải được sử dụng trong thời gian dài mới có tác dụng. Hiệu quả cũng rất khác nhau tùy từng cơ địa mỗi người có tương thích với thành phần của thuốc không. Ngoài ra, thuốc tăng cân đông y thường có mùi vị khá khó uống.

Đó là trên lý thuyết, còn thực tế ở Việt Nam, thuốc tăng cân gắn mắc “đông y” đang được bày bán tràn lan trên internet, các trang mạng xã hội và sàn thương mại điện tử, không được các cơ quan quản lý giám sát chất lượng.

Do đó dẫn đến tình trạng rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là thuốc tăng cân gia truyền, của thầy thuốc này lương y nọ, nhưng thực chất công thức được mách bởi người Trung Quốc nào đó hoặc kiếm bừa trên mạng. Thành phần ghi trên bao bì là các thảo dược quý nhưng thực tế có khi chỉ là phần vỏ dư thừa, thải ra sau quá trình bào chế, không có tác dụng gì, hoặc thậm chí là bột mì, tạp chất pha với hương liệu. Cơ sở sản xuất thủ công mất vệ sinh, không đảm bảo an toàn.

Bên cạnh đó, để khắc phục nhược điểm của thảo dược là hiệu quả chậm, một số sản phẩm thuốc tăng cân đông y đã trộn thêm Corticoid. Như đã nói ở trên, Corticoid gây béo giả bằng cách tích nước trong cơ thể. Dùng quá liều lượng cho phép sẽ gây phù nề, rối loạn tiêu hóa, suy gan, suy thận,… và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm khác cho sức khỏe.

Thuốc tăng cân kết hợp đông và tây y

Đây có lẽ là là loại thuốc tăng cân được ưa chuộng nhất hiện nay bởi thành phần lành tính, an toàn, lại dễ sử dụng, không có mùi vị khó chịu và không cần chuẩn lỉnh kỉnh dụng cụ sắc thuốc. Tuy nhiên, chúng cũng tiềm ẩn vô số rủi ro không kém gì 2 loại thuốc tăng cân trên.

Lý do là bởi rất nhiều sản phẩm không được các cơ quan quản lý giám sát chất lượng, thành phần ghi trên bao bì không rõ ràng, sai sự thật, có khả năng chứa nhiều tạp chất, chất cấm gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Thậm chí cho dù có giấy chứng nhận chất lượng sản phẩm đi chăng nữa thì nó cũng rất dễ bị làm giả và không phải khách hàng nào cũng nào cũng đủ kiến thức để phân biệt thật – giả.

Nhiều sản phẩm được quảng cáo là nhập khẩu từ Mỹ, Úc hay châu Âu nhưng lại được sản xuất ở Việt Nam rồi làm giả bao bì tiếng nước ngoài. Hoặc một số sản phẩm chỉ cung cấp vitamin, khoáng chất để tăng cường sức đề kháng, nhưng khi nhập về Việt Nam lại được các nhà bán hàng thổi phồng lên với công dụng giúp tăng cân nhanh.

Không ít các sản phẩm thuốc tăng cân đã bị quản lý thị trường thu hồi vì không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, quảng cáo sai sự thật gây nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng.

NHỮNG THÀNH PHẦN KHÔNG AN TOÀN TRONG THUỐC TĂNG CÂN

Những sản phẩm được quảng cáo là chỉ cần uống thuốc, không cần ăn nhiều mà vẫn có thể tăng cân vù vù trong thời gian ngắn, thường chứa một số thành phần không an toàn dưới đây.

Corticoid

Hầu hết các “thần dược tăng cân nhanh” đều chứa Corticoid. Hoạt chất này làm tích nước và muối natri trong cơ thể, khiến cân nặng của bạn tăng lên nhanh chóng, đặc biệt khuôn mặt trở nên phổng phao hơn. Nhưng thực chất đó là hiện tượng tăng cân giả và chỉ cần ngưng sử dụng là bạn sẽ nhanh chóng sụt cân.

Thực chất, Corticoid là một chất chống viêm mạnh được sử dụng phổ biến để điều trị nhiều bệnh như viêm xương khớp, bệnh tự miễn, dị ứng ngoài da, hen suyễn, suy tuyến thượng thận,… Corticoid có nhiều loại như dexamethason, prednison, predniso-lon,…

Tuy nhiên Corticoid phải được dùng theo chỉ định và có sự theo dõi của bác sĩ, nếu không sẽ rất dễ gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng như:

- Loãng xương

- Tăng nguy cơ nhiễm trùng

- Huyết áp cao

- Loét dạ dày tá tràng

- Tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể

- Chậm lành vết thương, da teo mỏng, dễ bị bầm tím

- Suy gan, suy thận, suy hô hấp

- Phù nề, tích nước

- Hội chứng Cushing (mặt rất tròn, lắng đọng mỡ ở vùng cổ, lưng trong khi chân tay teo nhỏ)

v...v

Phải khẳng định một điều rằng Corticoid không bao giờ được sử dụng cho mục đích tăng cân. Người ta đã lợi dụng tác dụng phụ tích nước của nó để khiến bạn nghĩ rằng mình đang tăng cân, nhưng sự thật thì hoàn toàn trái ngược. Hàm lượng Corticoid trong thuốc tăng cân thường rất cao, vượt xa liều lượng cho phép, có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến tính mạng nếu sử dụng trong thời gian.

Cyproheptadine

Tuy không phổ biến bằng Corticoid nhưng Cyproheptadine cũng thường được tìm thấy trong các thuốc tăng cân cấp tốc kém chất lượng. Đây là một loại thuốc kháng Histamin dùng để giảm các triệu chứng của dị ứng ngoài da, viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc dị ứng,…

Ngoài ra, Cyproheptadine còn có khả năng kháng Serotonin - một hormone tác động lên hệ thần kinh gây ra cảm giác no. Việc ức chế sản sinh Serotonin của Cyproheptadine sẽ khiến bạn cảm thấy thèm ăn và tăng cảm giác ngon miệng hơn hẳn bình thường. Tuy nhiên, cảm giác thèm ăn sẽ lập tức biến mất khi bạn ngưng sử dụng Cyproheptadine, thậm chí còn khiến bạn chán ăn nhiều hơn trước.

Bên cạnh đó, sự sụt giảm hormone Serotonin sẽ khiến tâm trạng bạn trở nên thất thường, buồn chán, tiêu cực, suy nhược thần kinh, dễ đau đầu, cơ thể mệt mỏi. Hàm lượng Cyproheptadine trong các thuốc tăng cân thường cao vượt quá mức cho phép sẽ càng khiến các triệu chứng trên trở nên trầm trọng hơn.

Và cuối cùng, cũng giống như Corticoid, việc sử dụng Cyproheptadine chưa bao giờ được coi là một cách tăng cân khoa học, an toàn.

UỐNG THUỐC TĂNG CÂN CÓ TỐT KHÔNG? NHỮNG MỐI NGUY TIỀM TÀNG

Thuốc tăng cân có thể khiến cân nặng của bạn cải thiện đáng kể chỉ trong thời gian ngắn. Nhưng bởi vì không được bất kỳ cơ quan nào giám sát và kiểm định chất lượng, các sản phẩm này có thể chứa những thành phần không an toàn và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, ví dụ như:

• Đau đầu, chóng mặt

• Mệt mỏi, uể oải, hay buồn ngủ hoặc mất ngủ

• Tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt hoặc ủ dột

• Rối loạn tiêu hóa: đau bụng, cồn cào, tiêu chảy, táo bón

• Dị ứng, sốc phản vệ

• Suy giảm trí nhớ, khả năng phán đoán

• Suy giảm thị lực

• Teo cơ

• Loãng xương

• Chậm phát triển (đối với trẻ em)

• Tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim

• Suy gan, suy thận

• Suy hô hấp

• Thậm chí có thể ảnh hưởng đến tính mạng nếu sử dụng quá nhiều

• Ngưng sử dụng là cân nặng lại tụt về như cũ

Ngoài ra, cũng không hiếm những sản phẩm thuốc tăng cân chứa toàn các thành phần vô thưởng vô phạt. Chúng không gây tác hại gì cho cơ thể nhưng cũng không hề giúp bạn tăng cân, mà lại còn bán với giá thành đắt đỏ. Khi người tiêu dùng thắc mắc tại sao thuốc không có hiệu quả thì chỉ nhận được câu trả lời chống chế theo kiểu: Có thể cơ địa anh chị không phù hợp với thành phần của thuốc.

Nguyên tắc cốt lõi của việc tăng hay giảm cân nằm ở lượng calo bạn nạp vào và mất đi hàng ngày. Khi calo in > calo out bạn sẽ tăng cân và ngược lại, calo in < calo out sẽ khiến bạn giảm cân.

Trên thực tế, không có loại thuốc nào gọi là thuốc tăng cân, bởi lượng calo của mỗi viên thuốc chỉ rơi vào khoảng vài calo, thì không thể giúp bạn lên cân được. Chỉ có thực phẩm bổ sung hỗ trợ tăng cân bằng cách kích thích thích sự thèm ăn và tăng khả năng hấp thụ của cơ thể. Chúng thường là các loại vitamin, khoáng chất và men vi sinh mà bạn có thể dễ dàng mua từ các thương hiệu nổi tiếng, đảm bảo chất lượng hơn ngàn lần so với các loại thuốc tăng cân không rõ nguồn gốc.

NHỮNG CÁCH TĂNG CÂN AN TOÀN, HIỆU QUẢ

- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, giàu calo

Không có một loại thuốc hay thực phẩm bổ sung nào có thể thay thế thực phẩm tự nhiên trong việc cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Thực hiện chế độ ăn giàu calo là cách an toàn và bền vững nhất để giúp bạn đạt được cân nặng như mong muốn.

Dưới đây là những điều bạn cần lưu ý khi soạn thực đơn tăng cân dành cho người gầy:

- Cung cấp đủ dinh dưỡng

Bữa ăn hàng ngày của bạn cần có đủ 4 nhóm chất, bao gồm:

• Tinh bột: gạo, bún, mì, phở, bánh mì. Đây là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng nhất cho cơ thể.

• Chất béo: ưu tiên những thực phẩm chứa chất béo tốt như cá, trứng, các loại hạt (hạt óc chó, hạnh nhân, hạt điều,…), dầu olive, dầu dừa, quả bơ.

• Protein: các loại thịt, hải sản, trứng, các loại đậu. Protein là thành phần không thể thiếu để xây dựng cơ bắp, giúp bạn trông có da có thịt hơn, đồng thời hạn chế tích mỡ, cho một vóc dáng thon gọn, săn chắc.

• Vitamin, khoáng chất và chất xơ: chúng giúp hệ tiêu hóa của bạn hoạt động trơn tru, chuyển hóa thức ăn và hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, tránh tình trạng ăn nhiều mà vẫn không tăng cân.

- Ăn thêm các bữa phụ trong ngày

Ngoài 3 bữa chính, bạn hãy ăn thêm 2 - 3 bữa phụ nhỏ xen kẽ để tăng lượng calo nạp vào mỗi ngày. Chú ý đừng ăn quá nhiều hoặc quá sát bữa chính, bởi bữa chính vẫn là bữa quan trọng nhất.

- Tập thể dục, thể thao

Việc tập thể dục thể thao không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn hỗ trợ người gầy tăng cân. Vận động cơ thể giúp bạn thải độc, lưu thông khí huyết, ăn uống ngon miệng và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

Đặc biệt, việc tập gym rất tốt cho người gầy bởi nó sẽ giúp bạn tăng cân nhờ tăng cơ, hạn chế tăng mỡ, nhờ đó mà vóc dáng cũng đẹp hơn rất nhiều. Tuy nhiên, hãy chú ý nạp thêm nhiều protein bởi nó là nguyên liệu quan trọng nhất để xây dựng cơ bắp

Tuy nhiên, bạn không cần phải tập quá nhiều, quá nặng để tránh mất nhiều calo.

- Ăn các thực phẩm lành mạnh

Các loại thực phẩm như thức ăn nhanh, đồ chiên rán, nước ngọt, bánh kẹo, trà sữa,… vừa thơm ngon lại vừa nhiều calo, nhưng chúng hoàn toàn không được khuyến khích ăn thường xuyên để tăng cân.

Lý do là bởi chúng hầu như không chứa chất dinh dưỡng gì, mà lại còn nhiều đường, muối, dầu mỡ, cholesterol. Cân thì có tăng đấy nhưng đồng thời cũng rước một đống bệnh vào người.

Thay vào đó, bạn hãy ăn những thực phẩm tự nhiên, lành mạnh hơn để vừa tăng cân an toàn vừa nâng cao sức khỏe nhé.

- Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ cũng đóng vai trò quan trọng với cân nặng của bạn. Việc thường xuyên thức khuya, thiếu ngủ gây ảnh hưởng lớn đến tâm trạng và hệ vi sinh vật đường ruột, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, suy nhược cơ thể, chán ăn và tiêu hóa kém.

Ngủ cũng là khoảng thời gian để cơ thể phục hồi, sửa chữa tổn thương và đào thải độc tố, giúp tinh thần sảng khoái để bạn ăn uống được ngon miệng hơn.

- Cân bằng giữa học tập, làm việc và nghỉ ngơi

Chế độ học tập, làm việc quá bận rộn có thể khiến bạn không có thời gian ăn uống, hoặc chỉ có thể ăn uống qua loa ngoài hàng quán. Nếu muốn tăng cân thì cho dù có bận rộn đến mức nào, bạn vẫn cần ăn uống đủ bữa, đủ chất và nghỉ ngơi một cách hợp lý.

- Bổ sung vitamin, khoáng chất, men vi sinh

Có những người gầy mặc dù lượng thức ăn tiêu thụ hàng ngày không phải là ít nhưng cân nặng của họ lại không cải thiện là bao. Nếu bạn cũng rơi vào tình trạng này thì rất có thể hệ tiêu hóa của bạn đang gặp vấn đề.

Bổ sung vitamin, khoáng chất là cách hiệu quả để tăng khả năng chuyển hóa, hấp thu dinh dưỡng từ thức ăn, đồng thời gia tăng cảm giác ngon miệng, thèm ăn. Bạn hãy tập trung vào các vitamin và khoáng chất sau:

• Vitamin B1, B6, B12: các thực phẩm giàu tinh bột

• Vitamin C: cam, chanh, bưởi, ổi, dâu, nho

• Vitamin D: cá, tôm, cua, trứng, sữa

• Kẽm: hải sản có vỏ (hàu, tôm, cua, sò), thịt đỏ

• Magie: các loại hạt (hạt óc chó, hạnh nhân, hạt điều, macca), cây họ đậu (đậu nành, đậu lăng, đậu gà, đậu đen, đậu đỏ)

Nếu không thể ăn quá nhiều những thức ăn trên, bạn hoàn toàn có thể sử dụng thực phẩm bổ sung được bán rất phổ biến trên thị trường.

Ngoài ra, bạn có thể bổ sung thêm men vi sinh (probiotic) chứa hàng tỷ lợi khuẩn để cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, hỗ trợ chuyển hóa vitamin, khoáng chất và chất xơ từ thức ăn.

Men vi sinh có nhiều trong sữa chua, phô mai, dưa muối, kim chi, natto, trà kombucha hoặc bạn cũng có thể sử dụng các sản phẩm men vi sinh dạng viên, bột, dung dịch.

- Sử dụng sữa tăng cân Mass Gainer

Mass Gainer là một loại thực phẩm bổ sung dạng bột, cung cấp một lượng lớn calo, carb, protein, vitamin cùng nhiều chất dinh dưỡng khác, hỗ trợ bạn tăng cân một cách an toàn, nhanh chóng và hiệu quả.

Hàm lượng dinh dưỡng trong 1 serving (1 lần dùng) Mass Gainer có thể tương đương với 2 bữa ăn hoàn chỉnh của người bình thường. Còn với những bạn gầy, ăn ít thì bằng cả 3 bữa ăn trong ngày.

Ưu điểm nổi bật của Mass Gainer là nó cực kỳ nhanh gọn, tiện lợi, chỉ cần pha với nước là có thể uống luôn.

Ngoài việc đọc kỹ bảng thành phần, bạn cũng cần chú ý đến hương vị của Mass Gainer bởi không ít sản phẩm khá khó uống.

Gợi ý các sản phẩm Mass Gainer thơm ngon, dễ uống:

Labrada Muscle Mass Gainer

USN Anabolic Mass

Applied Nutrition Critical Mass

Kevin Levrone Gold Lean Mass.

KẾT LUẬN:

Cũng giống như giảm cân, tăng cân là cả một quá trình dài và đòi hỏi nhiều công sức, nỗ lực. Nhiều người gầy mong muốn thay đổi vóc dáng trong thời gian thật ngắn nên đã tìm đến các loại thuốc tăng cân được bày bán tràn lan trên thị trường mà không tìm hiểu kỹ về nguồn gốc, xuất xứ và độ an toàn. Uống ít thì chỉ mất tiền, nhưng uống nhiều thì chắc chắn mất cả tiền lẫn sức khỏe.